Mediation bij arbeidsconflict: verplicht of vrijwillig? | Merlijn Groep

Door Backoffice Team Merlijn Gepubliceerd op 10 jun 2025

Stel je voor: je loopt al een tijdje rond met spanningen op je werk. De communicatie stokt, je voelt je niet gehoord en er lijkt geen uitweg meer. Misschien heeft je werkgever voorgesteld om een mediator in te schakelen. Maar dan vraag je je af: is mediation verplicht bij een arbeidsconflict? En wat als je het zelf niet ziet zitten?

Mediation verplicht – bestaat dat?

In Nederland is mediation in principe vrijwillig. Dat betekent dat jij, net als de andere partij, moet instemmen met het traject. Toch voelt het soms alsof je geen keus hebt. Zeker als een werkgever of bedrijfsarts zegt: “Probeer het maar, anders komen we niet verder.” Dat roept vragen op. Is een mediator verplicht als je in een arbeidsconflict zit?

Het korte antwoord: nee, mediation is niet wettelijk verplicht. Maar in de praktijk kan het wel degelijk verstandig zijn – of zelfs nodig – om mediation te overwegen. Zeker als je hoopt op een oplossing waarbij beide partijen nog in gesprek blijven, of als je toekomstige stappen – zoals een ontslagprocedure of ziekmelding – soepel wilt laten verlopen.

Waarom wordt mediation vaak ‘verplicht’ gevoeld?

Als je ziek thuis zit door spanningen op het werk, kan de bedrijfsarts adviseren om mediation te starten. Dit advies wordt in veel gevallen opgevolgd, omdat het een kans biedt om weer met elkaar in gesprek te gaan. Als je weigert, kan dat gevolgen hebben voor je re-integratieproces of uitkeringsrechten. Mediation verplicht? Nog steeds niet wettelijk – maar wel sterk aangeraden.

Ook bij juridische procedures, zoals bij het UWV of de kantonrechter, wordt vaak gekeken of je mediation hebt geprobeerd. Heb je dit geweigerd zonder duidelijke reden, dan kan dat negatief meewegen in de beoordeling van het conflict.

Wat kun je verwachten van mediation?

Een goede mediator is neutraal en helpt jullie om weer in gesprek te komen. Het doel is niet om schuldigen aan te wijzen, maar om tot een werkbare oplossing te komen – of dat nu verder samenwerken is, of een respectvolle beëindiging van de samenwerking.

Je hebt als werknemer of werkgever altijd de mogelijkheid om je eigen inbreng te doen, je zorgen te uiten en grenzen aan te geven. Juist dat maakt mediation vaak succesvoller dan een juridische strijd.

Nogmaals: Mediation is dus niet verplicht bij een arbeidsconflict?

Nee, niet verplicht in de zin van de wet. Maar in de praktijk is het wél vaak de sleutel tot een constructieve oplossing. Het is een kans om met begeleiding tot een helder en eerlijk gesprek te komen – iets wat in een verstoorde situatie moeilijk is om alleen voor elkaar te krijgen.

Wil je weten of mediation voor jouw arbeidsconflict een goede stap is? Of ben je benieuwd wat je rechten en mogelijkheden zijn? Neem dan contact op met Merlijn Groep. We helpen je graag verder – met oog voor jouw situatie en belangen.