Ik wens u een gezonde nacht

Door Merlijn

In de nacht van 18 op 19 juni 2015 was ik een van de workshopleiders tijdens het nachtcongres in de zorg. Een mooie ervaring om met een 100-tal mensen de nacht in te gaan rondom het thema nachtdiensten en gezondheid.

Iedereen die in de nachtdienst werkt of die er organisatorisch mee te maken heeft, moet nu ervan doordrongen zijn dat bij het werken in een nachtdienst, de gezondheid van de medewerker in gevaar kan komen, zeker als het gaat om frequente en langdurige nachtdiensten.

Het gaat dan vooral om de maaltijd; echt een aandachtspunt voor een ondernemingsraad:

“Ja, ik werk in mijn eentje; wanneer moet ik die maaltijd dan nemen?”

Ja, als je er alleen voor staat kun je je moeilijk vrij maken om te eten. Maar is het door de werkgever dan wel goed geregeld of heeft de werknemer last van een te “groot” verantwoordelijkheidsgevoel?

Iedereen is het er over eens dat nachtdiensten zwaarder zijn dan gewone diensten. Niet voor niets heeft de wetgever daar speciale regels voor gemaakt. Vet en zwaar eten tijdens de nachtdienst is erg slecht; dat weten we. Ons verteringskanaal werkt in de nacht, ook bij mensen die vaak in de nacht werken, slechter dan overdag. Men moet dus vaker kleine gezonde maaltijden te nemen in de nacht. Volgens de arbeidstijdenwet heeft iemand in de nachtdienst die meer dan 5,5 uur draait recht op een half uur pauze, eventueel verdeeld in 2x een kwartier. Maar iemand die een gezond eetpatroon in de nachtdienst draait moet rond 23.00 – 01.30 – 5.00 – en 07.30 iets eten. Dat is dus meer dan 2x een kwartier. Het zou een werkgever sieren als die dat regelt. Een beetje ondernemingsraad hoort dat te controleren, te toetsen en waar nodig ter sprake te brengen.

En ook als de regels rondom eetpauzes in orde zijn, kan er een beroep op de medewerker gedaan worden die het pauze regime ondermijnt. Dan gaat de soeplepel terug op het bord, de boterham weer terug in de lunch box en gaat men op pad. Het zou voor werknemer en werkgever goed zijn om kritisch te kijken, hoe de prioriteiten moeten liggen. De gezondheid van de werknemer versus het “piepje” of de hulproep van de klant. De afspraken hierover moeten bespreekbaar zijn. Is onmiddellijk reageren echt noodzaak, of meer onze cultuur, of is het gewoon te druk. Een echt aandachtspunt voor een ondernemingsraad.

“Een broodrooster, nee dat mag niet wegens brandveiligheid”.

Die gezonde geroosterde boterham om 07.00 kan niet. In hoeverre zijn er genoeg mogelijkheden om een fatsoenlijke maaltijd te maken in de nacht. En met alle respect voor de industrie van de magnetronmaaltijden, ze doen hun best, maar een fatsoenlijke maaltijd gericht op een nachtdienst is het meestal niet. Het verstrekken van magnetronmaaltijden is een organisatorische oplossing geen oplossing in het kader van verantwoordelijk werkgeverschap. Een goede, voor de nachtdienst geschikte, maaltijd moet toch mogelijk zijn. Er zijn voldoende handige bewaar bakjes voor salades, soepen en gezond broodbeleg of fruit.

Je laat je medewerkers een zware ongezonde dienst draaien maar verzorgt geen faciliteit om de broodnodige maaltijden gezond en lekker klaar te kunnen maken. Dat is iets anders dan automaten volproppen met ongezonde suikerbommen i.p.v. wat meer groente en fruit.

Het zou een werkgever sieren, als hij er voor zorgt, dat zijn medewerkers een gezonde, op de nachtdienst gerichte, maaltijd kunnen maken. Een zich zelf respecterende ondernemingsraad besteedt daar aandacht aan.

Het kan anders en beter. Dat hoorden we ook in de workshops. De vraag is, hoe je de omslag kunt maken. Een mooie taak voor de werkgever en een mooie keuze vanuit de stimulerende taak van de ondernemingsraad (art 28) om de gezondheid te bevorderen. Heel waarschijnlijk zorgt dit voor een dalend ziekteverzuim, dus minder uitgaven, dus een betere financiële balans. Daar worden de meeste werkgevers ook vrolijk van en dat heeft weer een positieve uitwerking op hun slaappatroon.

Welterusten.

Lees meer over de ondernemingsraad:

https://www.merlijngroep.nl/blog/de-en-missie-visie/